T-SPOT.COVID HÜCRESEL BAĞIŞIKLIK TESTİ ve ANTİKOR TESTİ YAPILAN KİŞİLERDE ALINAN SONUÇLARIN KARŞILAŞTIRILMASI

T-SPOT.COVID Hücresel Bağışıklık Testi, 104 kişi üzerinde uygulanmıştır. Aynı hastalara, Kovid-19 IgG antikor testi de yapılmıştır.

Bu bildirimin amacı, sonuçlar hakkında tıbbi çevreler ve kamuoyuna ilk sonuçların aktarılarak, çıktılardan muhtemel yararlanmanın sağlanmasıdır.

ELDE EDİLEN BULGULAR

Test yapılan kişiler, başlıca 4 grupta toplanmıştır.

Bunlar:

1. Hastalığı Geçirmemiş ve Aşı da Yaptırmamış Olanlar

Bu kişilerin sayısı toplam olarak 15’tir.

15 kişiden 3 (%20)’ünde hem T-SPOT.COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile, hem de antikor ile pozitif sonuç alınmıştır.

Bu demektir ki, bu kişilerden %20’si, Kovid-19 infeksiyonunu geçirmiş haldedir, ancak bundan haberi bulunmamaktadır.

Sayı her ne kadar az gibi görünse de, bu sonucun topluma yansıtılabileceği ve toplumda %20 ya da daha fazla oranda kişinin, Kovid-19 infeksiyonunu belirtisiz ya da farkında olmadan geçirdiği sonucuna varılabileceği düşünülmektedir.

Hem Hücresel Bağışıklık Testinin, hem de antikor testinin, bu konuda güçlü bir destek sunmakta olduğu görüşüne varılmıştır.

2. Hastalığı Geçirmiş, Ancak Aşı Yaptırmamış Olan Kişiler

Bu gruptaki kişilerin sayısı 18’dir.

• 18 kişiden 15 (%83.3)’inde T-SPOT.COVID Hücresel Bağışıklık Testi sonucu pozitif olarak bulunmuştur.
• 18 kişiden 12 (%66.6)’sinde ise antikor testi pozitif olarak bulunmuştur.
• 18 kişiden 11 (%61.1)’inde hem Hücresel Bağışıklık Testi, hem de antikor testi sonuçları pozitif ve birbiriyle uyumlu olarak bulunmuştur. Bu kişilerde hem hücresel, hem de humoral (serolojik) bağışıklık aktif durumdadır.
• 18 kişiden 1’inde antikor sonucu pozitif olmasına rağmen, Hücresel Bağışıklık Testi sonucu negatif olarak bulunmuştur. Bu durumun nedeni araştırılmaktadır.
• Antikor sonucu negatif bulunan 6 (%33.3) kişinin 4 (%66.7)’ünde, Hücresel Bağışıklık Testi sonucu pozitif olarak bulunmuştur.

Antikor ile yakalanamayan birtakım vakalarda, Hücresel Bağışıklık Testinin, T lenfositleri yoluyla aktif durumda olduğu gözlenmektedir.

Hücresel Bağışıklık Testi ile, antikora oranla %25 daha fazla bağışıklık oranı yakalanmaktadır.

2 (%11.1) kişide ise, hem Hücresel Bağışıklık Testi, hem de antikor testi ile sonuçlar negatif olarak bulunmuştur. Bu kişilerin, hastalığı ya geçirmediği, ya da geçirmiş olsalar bile, oldukça uzun süre önce geçirdikleri için, bağışıklık göstergelerinin negatif hale dönmüş olduğu görüşüne varılmıştır.

3. Hastalığı Geçirmiş ve Aşı Da Yaptırmış Olan Kişiler

Bu durumdaki kişilerin sayısı 16’dır.

16 kişinin 16 (%100)’sında da T-SPOT.COVID Hücresel Bağışıklık Testi sonucu pozitif ve T lenfositleri Kovid-19’a karşı aktif durumdadır.

11 (%68.75) kişide, Hücresel Bağışıklık Testi ile birlikte antikor da pozitif durumdadır.

2 kişide, antikor testi negatif durumdadır (%12.5).

3 kişide ise, antikor testi yapılmadığı (kişiler istemedi) için, sonuç bilinmemektedir.

Bu grupta da yine, Hücresel Bağışıklık Testinin, antikora oranla, bağışıklık durumunu daha stabil ve daha geniş bir çerçevede göstermekte olduğu gözlenmektedir.

4. Hastalığı Geçirmemiş, Ancak Aşı Yaptırmış Olan Kişiler

Bu durumdaki kişilerin sayısı 55’tir.

55 kişiden 40 (%72.73)’ında, T-SPOT.COVID Hücresel Bağışıklık Testi sonucu pozitif durumdadır.

55 kişiden, antikor sonucu pozitif olanların sayısı ise 34 (%61.8) kişidir.

7 kişide, antikor testi sonucu negatif iken, T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile sonucun pozitif olduğu görülmüştür. %17.6 (40/34) kişide, Hücresel Bağışıklık Testi ile daha fazla pozitif sonuç yakalanmaktadır.

Antikor sonucu pozitif çıkan bir hastada, T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile negatif sonuç alınmıştır. Bu hastanın durumu da araştırılmaktadır.

Aşı yapılan 55 kişiden 14 (%25.45)’ünde hem T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi, hem de antikor testi ile sonuç negatiftir.

Bu kişilerde ya bağışıklık oluşmamış, ya da kısa sürede kaybolmuş durumdadır.

 

SINOVAC VE BIONTECH AŞISI YAPILAN KİŞİLERDEKİ FARKLILIKLAR

Daha önce Kovid-19 infeksiyonunu geçirmemiş olan ve aşı yaptıran 55 kişi, bu yönden değerlendirmeye alınmıştır.

Bunlardan Sinovac yaptıran kişi sayısı 41, Biontech yaptıran kişi sayısı 16’dır. Sinovac aşılaması Türkiye’de daha erken başladığı için, doğal olarak Sinovac ile aşılanan kişi sayısı daha fazladır. (NOT: 2 kişi hem Sinovac, hem de Biontech yaptırdığı için, her iki gruba eşit olarak eklenmiştir).

Her iki grupta, alınan sonuçlar şu şekildedir:

1. T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi İle Pozitif Sonuç Alınan Kişiler

Sinovac uygulanan 41 kişiden, 29 (%70.73)’unda T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile pozitif sonuç alınmıştır.

Biontech uygulanan 16 kişiden ise, 13 (%81.25)’ünde T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile pozitif sonuç alınmıştır.

2. Antikor İle Pozitif Sonuç Alınan Kişiler

Antikor ile pozitif sonuç bulunan kişi sayısı, Sinovac uygulanan 41 kişide, 23 (%56.09) olarak bulunmuştur.

Aynı sayı, Biontech uygulanan 16 kişiden 11 (%68.75)’inde pozitif olarak bulunmuştur.

3. T-SPOT-COVID Pozitif, Antikor Negatif Bulunan Kişi Sayısı

Sinovac uygulanan 41 kişiden, 6 (%14.6)’sında antikor ile sonuç negatif iken, T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile pozitif olarak bulunmuştur. Sadece antikor bakılmış olsaydı, bağışıklık durumu kaçırılacak olan fazladan 6 hasta yakalanmış durumdadır.

Biontech uygulanan 16 kişiden, fazladan 2 kişide antikor sonucu negatif iken, T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi sonucu pozitif olarak bulunmuştur. Hücresel Bağışıklık Testi ile %18 (13/11)’lik bir fazladan bağışıklık tespiti söz konusudur.

4. Hem T-SPOT-COVID, Hem De Antikor Testi Sonucu Pozitif Bulunan Kişiler

Sinovac uygulanan 41 kişiden, 23 (%56.1)’ünde her iki yöntem sonucu da pozitiftir.

Biontech uygulanan 16 kişiden, 11 (%68.75) kişide hem T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi, hem de antikor testi ile, pozitiflik uyumu bulunmuştur.

5. Hem T-SPOT-COVID, Hem De Antikor Sonucu Negatif Bulunan Kişi Sayısı

Sinovac uygulanan 41 kişiden, 12 (%29.3) kişide durum bu şekildedir. Hem Hücresel Bağışıklık Testi, hem de antikor bağışıklığı aktif durumda bulunmamaktadır.

Biontech uygulanan 16 kişiden, 3 (%18.75)’ünde durum bu şekildedir. Hem hücresel, hem de serolojik bağışıklık inaktif durumdadır.

 

SINOVAC ve BIONTECH SONUÇLARININ YORUMLANMASI HAKKINDA

• Görüldüğü üzere, tüm kategorilerde Biontech’in, Sinovac’a oranla gerek Hücresel Bağışıklık Testi pozitifliği, gerekse de antikor pozitifliği sağlama yönünden, bir adım önde olduğu gibi bir izlenim doğabilir.

Şu andaki veriler ile, bu kanaate varmak haksızlık olacaktır.

Çünkü, ülkemizde Sinovac aşılaması Biontech’e oranla çok önceden başlamış durumdadır.

Sinovac yapılan kişiler, artık neredeyse 5-6 ayını doldurmakta iken, Biontech ile aşılananlar henüz 1-2 aylık durumdadır.

Bu nedenle, Sinovac uygulananlarda gerek Hücresel Bağışıklık Testi, gerekse de antikor testi düzeylerinde, gerileme ve negatife dönme oranı daha yüksek olabilir. Bu durum, beklenebilecek bir durum niteliğindedir.

Her iki aşının, aynı sürede yapılmış kategorileri karşılaştırılır ise, daha doğru sonuç alınabilecektir.

SONUÇ

• Tüm kategorilerde, T-SPOT-COVID Hücresel Bağışıklık Testi ile, antikora oranla daha fazla pozitiflik yakalanabildiği görülmektedir. Bu sonuçlar da, hücresel bağışıklığın, antikora oranla daha stabil ve kalıcı bir gösterge olduğunu, daha uzun sürdüğünü, yalnızca antikor bakılarak bağışıklık durumu hakkında karar vermenin, değerlendirmede önemli eksiklik yaratacağını göstermektedir.

Bağışıklık durumunu değerlendirmede en iyi yol, antikor ile birlikte, hücresel bağışıklık testinin de birlikte bakılması olabilir görüşüne varılmıştır.

• Sinovac ve Biontech gibi aşıların etkinliğinin kıyaslamasında da, her iki aşı ile eşit aşılama sürelerinde, eşit sayılarda, mümkünse benzer yaşlarda, daha fazla sayıda kişilerin birbiriyle kıyaslanması uygun olacaktır. Böylelikle, daha objektif ve adil bir kıyaslama ortaya çıkacaktır.

Burada sunulan sonuçlar ve bilgiler, kamuoyuna bir ön fikir ve bilgilendirme sunmak amacıyla yapılmıştır. Daha doğru ve objektif bilgiler, ancak daha kapsamlı çalışmalarla ortaya konulabilecektir.

Not: Bu test araştırma amaçlıdır.

 

 

05/07/2021

Prof. Dr. Paşa Göktaş

Gelişim Tıp Laboratuvarları

Genel Yönetmeni

İnfeksiyon Hastalıkları ve

Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı