Tüberküloz İnfeksiyonu Varlığını Araştırmak İçin

T-SPOT.TB (Tüberküloz) Testi
TÜBERKÜLOZ İNFEKSİYONU TANISI İÇİN T-SPOT.TB Test

             Tüberküloz Halen Dünyada Büyük Problemdir

  • Her saniyede bir kişi TB basili ile infekte oluyor
  • Her yıl 9.2 milyon yeni TB hastası oluşuyor
  • Yılda 1.7 milyon kişi TB'dan ölüyor
  • Seyahatler,göçler ve HIV,TB infeksiyonunu yükseltiyor

             Tüberküloz Tanısında Ne Yapılır?

  • Akciğer grafisi çekilir
  • Hastanın hikayesi alınır,muayene edilir
  • PPD cilt testi yapılır

              Günümüzde Modern Yaklaşım Nasıldır ?

  • PPD cilt testi yerine IGRA test konuluyor
  • IGRA Testi Interferon Gamma Releasing Assay (=Interferon Gamma Salınımını Ölçen Test)

              Neden PPD Yerine IGRA Test ?

  1. PPD'nin yalancı negatifliği fazladır.Birçok ilaç ve infeksiyon,PPD' yi negatif hale getirir.TB var olduğu halde,yokmuş gibi görünür
  2. PPD sık bozuluyor.Saklanması ve beklemesi zordur
  3. Uygulaması zordur.Her kişi ayrı uyguluyor
  4. Okunması standart değil.Her kişi ayrı okuyor
  5. Yanlış pozitiflikler var.TB olmadığı halde,var gibi görünüyor.Örneğin BCG aşılılar ve atipik mikobakteri infeksiyonları

T-SPOT. TB Test Neden Daha üstündür ?

  1. çünkü spesifik.Sadece tüberküloz basiline ait antijenler kullanılmıştır
  2. Bu yüzden de,TB basili var ise test pozitif sonuç verir,yoksa vermez
  3. BCG (TB) aşısından etkilenmez
  4. TB dışı mikobakterilerden etkilenmez
  5. Bu test ile,kullanılan tüberküloz basilinin antijenlerine karşı, hastanın kanında bulunan T hücreleri faaliyete geçerler, tüberküloz basilinin antijenlerini daha önce vücutta tanımış iseler,onlara karşı Gamma Interferon salgılarlar.Bu miktar da ölçülür ve hastanın vücudunda Tüberküloz basilinin var olup olmadığı anlaşılır.

Vücutta TB basili yoksa,Gamma Interferon salgılanmaz.

  1. T-Spot. TB Test ile,hasta kanındaki tüberküloz basilini tanıma ve hatırlama kapasitesine sahip T hücreleri direkt olarak kullanılırlar

Bu hücreler,TB antijenleri ile karşılaştırılarak,reaksiyonları ve salgıladıkları Gamma Interferon düzeyi ölçülür. Direkt yöntemdir.Doğrudan hastanın T hücreleri kullanılmaktadır.

       T-Spot. TB Test sonucu daha spesifik ve güvenilirdir.

Diğer ülkelerde Durum Nasıldır?

  1. ABD (CDC),UK (NICE),İsviçre,Hollanda,Almanya gibi birçok ülkede bu konuda rehberler vardır

Öneriler şu şekildedir:

  1. PPD yerine her durumda IGRA testler (T-SPOT. TB) KULLANILABİLİR
  2. PPD pozitif olanlarda IGRA test ile doğrulama yapılabilir
  3. Bağışıklığı düşük hastalarda (HIV,diyaliz hastaları,kanser hastaları,böbrek hastaları,TNF-α hastaları) IGRA test kullanılabilir
  4. İkinci kez gelemeyecek,uzakta oturan hastalarda IGRA test kullanılabilir
  5. Sağlık çalışanlarında yapılmalıdır
  6. BCG (Tüberküloz) aşısı yapılmış olanlarda IGRA test kullanılabilir
  7. Tüberküloz varlığından şüpheleniliyorsa (Aktif veya latent) IGRA test kullanılabilir
T-SPOT. TB Testin Kalite Onayı Var Mıdır ?
  • FDA onaylıdır
  • CE onaylıdır
  • Hemen hemen her ülkenin SB'dan onaylıdır

T-SPOT. TB Testin Güvenilirliği Nasıldır?

Yüksektir

200'den fazla bilimsel çalışma var:

  • Sensitivite (Duyarlılık) ~ % 95.6
  • Spesifite (Özgüllük) ~ % 97.1- % 99 arasında

Laboratuvar Dışında Kan Alınabilir Mi?

Evet.Lityum heparinli tüpe 4-6 ml kan alınarak,en geç 32 saat içinde çalışılacak laboratuvara ulaştırılması yeterlidir

Sonuçlar Nasıl Değerlendirilir ?

  • Tüp dibinde oluşan spotlar (Noktalar) değerlendirilir.6 ve üzeri sayıda spot pozitif olarak kabul edilir
  • Bu spotlar 12 ay bozulmadan saklanabilir
  • Bilimsel çalışmalar için kullanılabilir

T-SPOT. TB Testi Kan Dışındaki Örneklerde Kullanılabilir Mi ?

Evet.

  • BAL (Bronkoalveolar lavaj) (Akciğer TB)
  • BOS (SSS TB)
  • Plevral mayii
  • Periton mayii (Batın TB)

 gibi sıvılarda çalışılabilir

(Daha çok aktif TB varlığını düşündürür)

T-SPOT. TB Testi Pozitifliği Neyi Düşündürür?

  • Kişinin daha önce tüberküloz basili ile infekte olup olmadığını ortaya koyar.
  • Sonuç pozitif ise,kişiye daha önce tüberküloz basili girmiş ve infeksiyon oluşturmuştur.
  • Şu anda basil aktif de olabilir,uyuyor da olabilir. Ancak vücuttadır.Aktif olup olmadığı,diğer araştırmalarla ortaya konulmalıdır.
  • Sonuç negatif ise,kişide tüberküloz üzerinde durmaya gerek yoktur.Başka nedenler araştırılmalıdır.

T-SPOT. TB Testini Hangi Hekimler İsterler? 

  • Tüberküloz araştıran her hekim
  • İnfeksiyon hastalıkları uzmanları (Menenjit TB, Akciğer TB, Organ TB)
  • Dahiliye hastalıkları uzmanları (çeşitli organlar, AC TB)
  • çocuk hastalıkları uzmanları (çeşitli organlar, AC TB)
  • Göğüs hastalıkları uzmanları (Akciğer TB)
  • üroloji,Nefroloji,Diyaliz (Böbrek TB)
  • Kadın - Doğum uzmanları (Genital TB)
  • Nöroloji uzmanları (SSS TB)
  • Nöroşirurji (Sinir cerrahisi) uzmanları (SSS TB)
  • Cildiye uzmanları (Cilt TB)
  • Gastroenteroloji uzmanları (Karaciğer TB)
 

IGRA TESTLER TÜBERKÜLOZU KANITLAMAK İÇİN Mİ, YOKSA DIŞLAMAK İÇİN Mİ KULLANILMALIDIR?

Paşa Göktaş*, Z.Çağla Karakoç**,Orhan Dalkılıç***, Nilay Malkoç*, Funda Koçdoğan*, Özcan Nazlıcan*, Özlem Türkistan*, Şafak Göktaş* * Gelişim Tıp Laboratuvarları,Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Ünitesi, Kızıltoprak.,İstanbul ** Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi-LİV Hospital, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, İstanbul *** Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi-Medical Park Hastanesi,Göğüs Hastalıkları Kliniği,İstanbul
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Interferon Gamma Releasing Assay ( IGRA)’ lerin tüberkülozun tanısında en doğru şekilde nasıl kullanılabileceğini irdelemektir.
Yöntem: Laboratuvarlarımızda 2010- 2013 Mayıs arasında IGRA test istemleri için Quantiferon (Cellestis, Avustralya) kullanılmıştır. Indetermine (belirlenemeyen) sonuç oranının yüksekliği nedeniyle, 2013 Haziran ayından itibaren T-SPOT.TB Test (Oxford Immunotec, UK) kullanılmaya başlanmıştır.
Bulgular: Çalışılan Quantiferon sayısı 231’dir. 47 ( % 20.35) hastada pozitif, 162 ( % 70.13) hastada negatif ve 22( %9.52) hastada indetermine ( belirlenemeyen) sonuç alınmıştır. 778 hastada T-SPOT.TB Test çalışılmış, 183 (% 23.5) hastada pozitif, 595 ( % 76.5) hastada negatif sonuç alınmıştır.
Sonuç: Toplamda 1009 gibi yüksek bir sayı değerlendirilmiştir. T-SPOT.TB Test ile,778 hastadan % 23.5’ u pozitif bulunmuştur. Bu durumda, Türkiye’nin tüberküloz ile infekte popülasyonunun % 23.5 altında olduğu söylenebilir. Çünkü bu çalışmadaki olgular, tüberküloz ön tanılı olgulardır.

• % 23.5 pozitif sonuç, bugüne kadar tüberküloz ile ilgili tüm inanış, önyargı ve yaklaşımları da değiştirecek niteliktedir.
• Bu sonuç, PPD ile alınan yüksek pozitiflik oranlarının gerçeklik taşımadığını, Türkiye gibi BCG aşılı bir toplumda PPD kullanmanın tanıda çok yararlı olmayacağını düşündürmektedir.
• BCG aşılı toplumlarda, IGRA testlerin daha yararlı olduğu görülmektedir.
• IGRA testler içinde de, indetermine sonuç oranının düşüklüğü, tek tek ve günlük çalışmaya uygun olması, hemen ertesi gün sonuç alınabilmesi, örnek alımının kolaylığı ve immunsuprese bireylerde daha iyi sonuç alınması nedeniyle, T-SPOT.TB Testin daha uygun olduğu sonucuna varılmıştır.
• % 23.5 hastanın pozitif, % 76.5 hastanın negatif bulunması, IGRA testlerin öncelikle tüberkülozu dışlamak için kullanılmasının daha akılcı olduğunu göstermektedir. Böylelikle, tanıda önemli bir olasılık dışlanmış olmaktadır. IGRA test ile pozitif bulunan olgularda ise, tüberküloz üzerinde daha güçlü olarak durulmalıdır.